Logo One Planet

Dolfijnen

Dolfijnen zijn zeezoogdieren die in alle wereldzeeën voorkomen. Het Museon heeft afgietsels van de meest voorkomende dolfijnen in de Noordzee. Zo kunnen we deze dieren van dichtbij bekijken zonder zelf het water in te gaan.

Bruinvis Phocoena phocoena (Linnaeus, 1758)

Bruinvissen leven dichter bij de kust dan de andere dolfijnensoorten. Wanneer ze boven komen om adem te halen zijn de rugvin en een stukje van de rug te zien. Bij ons is de kans om ze te zien het grootst voor de havenhoofden van Scheveningen en IJmuiden, de uitwatering in Katwijk en langs de Oosterscheldedijken in Zeeland. Dit bruinvisvrouwtje was ongeveer een jaar oud toen zij op Tweede Kerstdag 1980 op het strand van Castricum werd gevonden. Aan de kust van Nederland spoelen meer bruinvissen aan dan in andere landen. Vooral in 2021 waren er veel bruinvisstrandingen.

Witsnuitdolfijn Lagenorhynchus albirostris (Gray, 1846)


Op de bruinvis na is de witsnuitdolfijn de talrijkste dolfijn in de Noordzee. Omdat ze niet vaak bij de kust komen, zijn de meeste waarnemingen afkomstig van schepen. De witsnuitdolfijn van het Museon, een volwassen vrouwtje, is op 15 december 1980 aangespoeld op het strand van de Kaloot bij Vlissingen.

Gewone dolfijn Delphinus delphis (Linnaeus, 1758)

De Nederlandse naam van deze soort, ‘gewone dolfijn’, maakt al duidelijk dat deze hier algemeen voorkomt. Ze leven in groepen van 10 tot 500 dieren, maar er zijn groepen van 2000 dieren in de oceaan gezien. Ons afgietsel is gemaakt van een volwassen dolfijn die in 1985 op de visafslag in IJmuiden werd binnengebracht.

Witflankdolfijn Lagenorhynchus acutus (Gray, 1828)

Witflankdolfijnen komen in de Noordzee niet heel vaak voor. Het is een typisch een soort die het liefst in  open oceaan zwemt. Dit afgietsel is gemaakt van een volwassen, mannelijk exemplaar dat op 28 november 1985 aanspoelde uit de Sint Maartenszee in Noord-Holland. 

Tuimelaar Tursiops truncatus (Montagu, 1821) 

De tuimelaar bewoont alle zeeën en oceanen. Het is de wijdst verbreide dolfijnensoort op aarde, en  ook de bekendste soort. In Nederland zijn ze zeldzaam. Tuimelaars zijn nieuwsgierig en zoeken vaak gezelschap van schepen of zwemmende mensen. Onderling vertonen ze een ingewikkeld spel van communicatie dat zich ook naar de mens kan uitstrekken. De bekendste is Flipper uit de gelijknamige televisieserie.

Tuimelaartje Tursiops truncatus (Montagu, 1821)

Walvissen en dolfijnen worden, anders dan wij, in stuitligging geboren. Op de flanken van het afgietsel van dit babydolfijntje zijn heel duidelijk de geboortestriemen nog te zien. De eerste en tweede zitten achter en vlak voor de rugvin, de derde achter de borstvinnen. De striemen verdwijnen enige tijd na de geboorte.

Een groot probleem voor dolfijnenmoeders is hoe ze hun baby’s onder water moeten voeden. Om te voorkomen dat de dolfijnenbaby met zeewater vermengde melk drinkt is de moedermelk meer geconcentreerd dan bij landzoogdieren. De melk van walvissen en dolfijnen is de voedzaamste ter wereld. Vandaar dat hun jongen zo snel groeien.

Grijze dolfijn Grampus griseus (G. Cuvier, 1812)

De grijze dolfijn komen we in de Noordzee minder vaak tegen dan de andere dolfijnensoorten. Dat komt omdat deze dolfijnen vooral in warme wateren verblijven. Tijdens de zomer zoeken ze ook wel eens koudere gebieden op. Het exemplaar waarvan dit afgietsel is gemaakt is niet aangespoeld in Nederland, maar komt uit de Azoren.