Ötzi lag meer dan 5000 jaar in het ijs in de Alpen. Door de opwarming van de aarde smelt het ijs en daardoor werd ook Ötzi ontdekt. Als we geweten hadden dat Ötzi onder het ijs lag, hadden we hem er misschien wel eerder uit kunnen halen. Weet jij hoe? Experimenteer met ijsklontjes waar iets in zit.
NB.
Doe minstens 1 dag van tevoren verschillende voorwerpen (knikkers, legopoppetjes) en/of snoepjes (gummibeertjes, dropbeertjes) in de vakjes van een ijsblokjesvorm. Vul de vorm verder met water en zet hem in de vriezer.
Wat heb je nodig?
- Een paar lege bakjes voor je experimenten
- Rietje of pipetje
- IJsklontjes met beertje, snoepjes of kleine voorwerpen
- Warm en koud water
Wat moet je doen?
Pak een ijsklontje en probeer de beer (of een ander voorwerp) uit het ijs te redden. Welke manier werkt het snelst? Testen maar!
- Leg een klontje in een bakje. Hoe lang duurt het voor je beertje/voorwerp is bevrijd?
- Leg een ander klontje in een bakje met koud water. Gaat het bevrijden van je beertje sneller?
- Verandert er nog iets als je je ijsklontje in warm water legt?
- Leg een ijsklontje in een bakje en blaas er op met een rietje. Smelt het ijs?
- Leg een ijsklontje in een bakje. Zuig met een pipetje warm water op en spuit het leeg op het ijsklontje in het bakje. Heb je geen pipetje in huis, maak er dan een van een rietje: Zuig voorzichtig warm water op in het rietje. Niet in je mond laten komen hoor! Houd je vinger op de bovenkant van het rietje. Boven het ijsklontje haal je je vinger van het rietje af. Het warme water valt nu net als bij het pipetje op het ijsklontje.
- Wat gebeurt er? Komt het bevroren voorwerp al een beetje vrij? Hoe vaak moest je je pipetje of rietje vullen voor het voorwerp helemaal bevrijd is?
- Bedenk zelf nog andere manieren om voorwerpen en snoepjes uit het ijs te bevrijden?
Wat gebeurt er?
IJs smelt als de temperatuur boven de 0 graden komt. Hoe hoger de temperatuur des te sneller het ijs smelt. Een dunne laag ijs smelt gemakkelijke dan een dikke laag ijs. Bij het smelten van het ijs door de opwarming van de aarde speelt dit ook een rol.